در این بررسی به سراغ مادربردی ارزشمند از خانواده Aorus شرکت گیگابایت رفته‌ایم که Z490 Aorus Ultra نام دارد و آن را به همراه پردازنده‌ی اینتل Core i7 10700K مورد بررسی و ارزیابی قرار داده‌ایم. پردازنده 10700K در حال حاضر با داشتن 8 هسته و 16 رشته پردازشی از سری پردازنده‌های رده‌بالای اینتل با عنوان Core i7 است که تنها 350 دلار قیمت دارد و در این محدوده قیمت یکی از بهترین و سریع‌ترین پردازنده‌های گیمینگ به حساب می‌آید.

مادربرد Z490 Aorus Ultra نیز با قیمت 290 دلاری خود و داشتن امکاناتی نظیر شبکه بی‌سیم و سیمی پر سرعت، سه درگاه حافظه M2 به همراه هیت‌سینک‌های اختصاصی و ترکیبی متنوع از درگاه‌های ارتباطی برای پنل پشتی و جلوی کیس در کنار قابلیت‌های خوب اورکلاکینگ و ظاهری زیبا، یک بستر بی‌نظیر را برای پردازنده 10700K فراهم کرده است که چنین ترکیبی می‌تواند یک گزینه مناسب برای سیستم‌های گیمینگ و سایر کاربری‌های رایج با توجه به قیمت باشد.

پیشنهاد می‌کنیم پیش از جعبه گشایی و کالبدشکافی این مادربرد، برای آشنایی با چیپست Z490 و قابلیت‌های جدید پردازنده‌های نسل دهم اینتل این مطلب را در بخش اخبار شهر سخت‌افزار مطالعه فرمایید.

بسته‌بندی و محتویات جعبه

پس زمینه‌ آتشینِ بسته‌بندی این محصول میزبان نماد شاهین آئورس (اُرِس) و نام محصول و مدل مادربرد درون آن است.

پشت جعبه نیز به معرفی برخی از قابلیت‌های اختصاصی گیگابایت و شرح مشخصات محصول اختصاص یافته است. برخی از قابلیت‌های ویژه‌ی این مادربرد که با تصاویر بزرگتر روی آن تأکید شده است عبارتند از:

• 13Phase Digital VRM Solution مدار رگولاتور ولتاژ دیجیتال  1+12 فاز برای پردازنده به همراه ماسفت‌های پیشرفته
• Advanced Thermal Desgin راه‌کارهای ویژه برای افزایش بازدهی سیستم خنک‌کننده مدار رگولاتور ولتاژ
• PCIe 4.0 Hardware Design پشتیبانی سخت‌افزاری از نسل آتی PCIe برای پردازنده‌های اینتل
• Intel 2.5GbE LAN برخورداری از جدیدترین تراشه شبکه سیمی اینتل با سرعت 2.5Gb
• Solar Free With WiFi6 شبکه بی‌سیم پرسرعت تحت استاندارد Wi-Fi 6

و چند قابلیت ریز و درشت دیگر که در بخش‌های بعدی به هر یک پرداخته خواهد شد.

با باز کردن جعبه، مادربرد در پوشش پلاستیکی ضد الکترواستاتیک خود قرار گرفته و باقی متعلقات در لایه زیرین جای گرفته‌اند که شامل موارد زیر است:

• دیسک نوری شامل درایورهای مادربرد و نرم افزارهای مورد نیاز
• دفترچه راهنما
• راهنمای نصب سریع
• مجموعه برچسب برای علامت‌گذاری کابل‌ها
• آنتن شبکه بی سیم
• یک عدد G Connector برای اتصال آسان پنل جلویی کیس به برد
• دو عدد کابل سنسور حرارتی (ترمیستور)
• یک عدد سنسور نویز سنج
• چهار عدد کابل SATA 6Gb/s
• دو عدد کابل رابط RGB

قیمت این محصول در زمان نگارش این بررسی حدود 290 دلار تعیین شده است که با توجه به قابلیت‌ها، امکانات و متعلقات همراه که تا اینجا مشاهده کردید، گزینه بسیار مناسبی برای کاربری‌های مختلف به نظر می‌آید.

مشخصات فنی و نمای ظاهری

نمای ظاهری این محصول به دلیل اتصال هوشمندانه‌ی هیتسینک‌های PCH و حافظه‌های M2 به کاور سیستم صوتی و پنل پشتی، زیبایی دو چندانی یافته و شبیه به Armorهای فلزی به کار رفته در مادربردهای خاصِ ایسوس شده است. همچنین استفاده از طلق شفاف به همراه نقش و نگارهای روی آن، برای پوشش پنل پشتی و نورپردازی RGB، بر زیبایی آن افزوده است.

استفاده از رنگ‌های خنثی برای هیتسینک‌ها و کاورهای بخش‌های مختلف نیز، علاوه بر نورپردازی تعبیه شده زیر خنک‌کننده PCH و کاور پنل پشتی به قابلیت‌ شخصی سازی این مادربرد از نظر ظاهری و هماهنگی با سایر قطعات درون کیس کمک قابل توجهی کرده است.

ابعاد این مادربرد در استاندارد ATX قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب 30.5cm x 24.4cm است که در اکثر کیس‌های Mid Tower به بالا قابل نصب خواهد بود. کیفیت PCB و لحیم‌کاری در این برد، به دلیل استفاده از سیستم‌های تمام اتوماتیک بسیار بالا بوده و در بخش کامپوننت‌های صوتی دارای ایزولاسیون اختصاصی است.

همانطور که گفته شد نورپردازی RGB این مادربرد زیر سطح خنک‌کننده PCH و کاور پنل پشتی تعبیه شده است. با این حال برای نورپردازی بیشتر، گیگابایت این مادربرد را به دو کانکتور RGB از نوع 12v و دو کانکتور Addressable RGB در قسمت بالا و پایین برد مجهز کرده است تا از یک نورپردازی تمام‌عیار لذت ببرید.

در تصویر بالا نیز محل قرارگیری LEDهای RGB و سیستم نورپردازی این مادربرد مشخص شده است.

این مادربرد دارای 4 اسلات DIMM است و توانایی پشتیبانی از حداکثر 128GB حافظه رم DDR4 به صورت Dual Channel در سرعت استاندارد 2133/2400/2666/2800/2933 مگاهرتز را دارد. بیشینه سرعت پشتیبانی شده حافظه‌های رم بر اساس مشخصات اعلام شده توسط گیگابایت به بیش از 5000 مگاهرتز می‌رسد که از طریق فعال‌سازی پروفایل XMP یا اورکلاک قابل دسترسی است.

سه اسلات PCI Express X16 برای نصب کارت‌های افزودنی در نظر گرفته شده است. دو اسلات اول PCI Express X16 که پهنای باند خود را مستقیماً از پردازنده دریافت می‌کنند توانایی ارائه سرعت به ترتیب X16 و X8 را دارند. اسلات سوم نیز پهنای باند خود را از چیپ Z490 گرفته و با سرعت X4 کار می‌کند.

در این مادربرد از تکنولوژی‌های مولتی گرافیکِ 2way SLI و 3way CrossFire نیز پشتیبانی می‌کند و همچنین سه اسلات PCIe این مادربرد توسط استیل ضد زنگ مقاوم سازی شده تا در اثر فشار ناشی از وزن و گرمای کارت‌های گرافیک تغییر شکل ندهند.

پورت‌های ذخیره‌سازی در این مادربرد شامل 6 پورت SATA 6Gb/s (با توانایی پشتیبانی از آرایه‌های RAID 0,1,5,10 و تکنولوژی Intel Rapid Storage) و سه پورت M.2 با پشتیبانی از حافظه‌های Intel Optane می‌شود.

سه اسلات M2 برای این مادربرد در نظر گرفته شده است که محل قرارگیری آنها میان اسلات‌های PCIe است. به همین دلیل است که بر خلاف بیشتر مادربردهای Z490 که یک یا دو اسلات PCIe X1 بیشتر برای نصب کارت‌های افزودنی دارند، این مادربرد تنها سه اسلات PCIe X16 دارد؛ اما به یک اسلات M2 بیشتر روی برد مجهز شده است.

این اسلات‌ها از حافظه‌های با رابط SATA و PCIe 4x/2x تا حداکثر طول 110mm پشتیبانی می‌کنند و مجهز به هیتسینک اختصاصیِ دو رویه هستند. یعنی ماژول حافظه میان دو هیتسینک فلزی که به پدهای حرارتی مجهز شده‌اند قرار می‌گیرد. در حافظه‌های SSD که حجم بالایی دارند، تراشه‌های حافظه در هر دو سوی PCB نصب می‌شوند که با این راهکار، توانایی خنک‌سازی تمامی تراشه‌ها و کارایی کلی SSD افزایش می‌یابد.

در سطح برد انواع کانکتور‌های رایج برای اتصال به پنل جلوی کیس تدارک دیده شده است. کانکتور مربوط به اتصالات صدا، دو کانکتور 10 پین USB2، یک کانکتور USB3.2 Gen2  و یک کانکتور 20 پین USB3.2 Gen1 در لبه‌ی سمت راست و پایین مادربرد قرار گرفته‌اند.

تک سوییچ سفید رنگی که در این تصویر مشاهده می‌کنید نیز مربوط به فعال کردن قابلیت آپدبت بایوس مادربرد بدون نیاز به نصب پردازنده، رم و کارت گرافیک است که QFlash Plus نام دارد.

همچنین هشت Fan Header چهار پین برای کاربری‌های مختلف مانند اتصال پمپ خنک‌کننده مایع یا فن‌های خنک‌کننده در سطح برد به طور هوشمندانه‌ای تعبیه شده اند. دو کانکتور نیز برای اتصال ترمیستور و اندازه‌گیری دمای محل دلخواه به همراه یک کانکتور اندازه‌گیری نویز محیط داخلی کیس، در سطح برد قرار گرفته‌اند.

در پنل پشتی این مادربرد به ترتیب از سمت چپ سوییچ‌های چهار پورت USB2 و دو پورت برای اتصال آنتن شبکه بی سیم (WiFi و Bluetooth)، دو پورت USB 3.2 gen1، یک پورت HDMI با حداکثر رزولوشن 4096×2160@30Hz، سه پورت USB3.2 Gen2 Type-A (پورت‌های قرمز)، پورت USB3.2 Gen2 Type-C (پورت کوچک مشکی)، یک پورت RJ45 برای اتصال شبکه 2.5G، و مجموعه خروجی صدای 7.1 کاناله توسط جک‌های 3.5mm آنالوگ و S/PDIF Optical خروجی صدا قرار گرفته‌اند.

محافظ پنل پشتی نیز از نوع ثابت بوده و علاوه بر زیبایی ظاهری، در ارتباط با لایه‌ی GND است و مادربرد را بیش از پیش در برابر تخلیه بار‌های استاتیکی مقاوم می‌کند و در کنار آن مراحل نصب مادربرد درون کیس را نیز ساده‌تر کرده و از اتلاف وقت به دلیل فراموشی قرار دادن I/O Shield جلوگیری می‌کند.

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ
با باز کردن تمامی کاورها و خنک کننده‌های نصب شده بر روی برد به بررسی دقیق کامپوننت‌های استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده می‌پردازیم.

سیستم خنک‌کننده در این مادربرد شامل هیتسینک‌های مجزا برای مدار رگولاتور ولتاژ، حافظه‌های M2 و تراشه PCH شده و کاور پنل پشتی تنها نقش پوشش دهنده ال‌ای‌دی‌های RGB و نگه‌دارنده محافظ پنلِ پشتیِ ثابت را بر عهده دارد.

خنک‌کننده مدار رگولاتور ولتاژ شاید در ظاهر چندان زیبا یا خاص به نظر نرسد اما از نظر کارایی ویژگی‌های زیادی را در خود جای داده است. هیتسینکی که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید دو مجموعه‌ی غنی از پره‌های انتقال حرارت است که سطح تماس بسیار زیادی را با هوا برای دفع گرما به وجود می‌آورد.

این دو مجموعه از طریق یک لوله انتقال حرارت که سطح آن در ارتباط مستقیم با ماسفت‌هاست به یکدیگر متصل می‌شوند. گیگابایت برای افزایش بازده این مجموعه سطح تماس لوله انتقال حرارت و ماسفت‌ها را با یک پد حرارتی ویژه که ظرفیت انتقال گرمایی بسیار بالایی معادل 7.5W/mK دارد.

یک هیتسینک آلومینیومی کوچک نیز که با پد حرارتی روی چیپست Z490 قرار می‌گیرد، وظیفه انتقال گرما از چیپ PCH را بر عهده دارد.

هیتسینک‌های تعبیه شده برای حافظه‌های M2 نیز همانطور که گفته شد دو لایه هستند. لایه زیرین روی مادربرد و زیر اسلات M2 قرار گرفته و لایه‌ی بالایی که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید روی حافظه نصب می‌شوند.

در تصویر بالا نمایی کلی از ورودی و اجزای مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده را مشاهده می‌کنید. در این مادربرد جریان مورد نیاز پردازنده از یک کانکتور E-ATX 8pin و 4pin تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیه‌ی این ورودی را انجام می‌دهد.

مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 1+12 فاز بوده که 12 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (VCC) را بر عهده دارند و یک شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده گرافیکی داخلی پردازنده (VCCGT) را تامین می‌کنند که توسط چوک‌های با هسته فریتی و خازن‌های Solid Nichicon با عمر بیش از 5000 ساعت در دمای 105 درجه سانتی‌گراد، تصفیه شده و به پردازنده می‌رسد.

محفظه فلزی که دور کانکتور 24پین مادربرد و 8پین پردازنده قرار دارد برای مقاومت بهتر بدنه پلاستیکی و دفع گرما در اثر عبور جریان بالا تعبیه شده است. همچنین این دو کانکتور به تکنولوژی Solid Pin گیگابایت مجهز شده اند که پین‌های 12v از ضخامت بیشتر و آلیاژ بهتری نسبت به پین‌های معمول برخوردارند.

این مجموعه تحت کنترلر PWM جدید شرکت Renesas و مدل ISL69269 مدیریت می‌شود. اطلاعات دقیق این کنترلر اگرچه هنوز به صورت عمومی منتشر نشده، اما با توجه به تعداد فازهای موجود می‌توان دید که به صورت 1+6 پیکربندی شده است.

ماسفت‌های به کار گرفته شده در مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده این مادربرد از مدل SiC620A ساخت Vishay است. این ماسفت‌ها از PowerStageهای رده‌بالای این شرکت به حساب می‌آیند که بازدهی انرژی فوق‌العاده‌ای در محدوده 10 تا 15A و فرکانس سوییچینگ پیش‌فرض این مدار یعنی 500KHz دارند. این ماسفت‌ها بخش‌های مختلف یک کنترل کننده‌ی جریان، مانند HighsideFET، LowsideFET و Mosfet Driver را درون خود جای داده‌اند و ‌توان تحمل بیشینه جریان 60 آمپر به طور مداوم را دارند که به مدار رگولاتور ولتاژ اجازه می‌دهد حداکثر جریان 720 آمپر را برای بخش Vcore فراهم آورد.

با توجه به مقدار جریان مورد نیاز پردازنده‌های رده‌بالای سری دهم اینتل که چیزی حدود 100 تا 150A بسته به نوع پردازنده است، می‌توان دید که شدت جریان تقسیم شده روی هر ماسفت در محدوده‌ی پیک بازدهی قرار می‌گیرد و هدررفت انرژی توسط مجموعه‌ی مدار رگولاتور ولتاژ که تبدیل به گرما می‌شود را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

جریان و ولتاژ اسلات‌های رم نیز از یک مدار رگولاتور تک فاز متشکل از ماسفت‌های 4C06N ساخت ON Semi و کنترلر RT8120 تشکیل شده است که به راحتی می‌توانند نیاز اندک حافظه‌های DDR4 را تأمین کنند.

سیستم صوتی AMP-UP

AMP-UP Audio عنوان تجاری سیستم‌های صوتی مادربردهای رده بالای کمپانی گیگابایت محسوب می‌شود و یکی از باسابقه‌ترین و در عین حال خوش صداترین سیستم‌های صوتی مجتمع بر روی مادربرد محسوب می‌شود. این سیستم صوتی متشکل از چند بخش مختلف برای پردازش، بازسازی و تقویت سیگنال صوتی است که در ادامه برخی از کامپوننت‌های اصلی آن را معرفی می‌کنیم.

Codec صوتی به کار رفته در این مادربرد آخرین و مدرنترین تراشه Realtek و مدل ALC1220 است. SNR این تراشه در بخش خروجی به 120 دسیبل و در بخش ورودی به 113 دسیبل می‌رسد که می‌تواند کیفیت مطلوبی را در ضبط و پخش ارائه کند. برای افزایش وضوح صوت خروجی خازن‌های سری گلد Nichicon و FKP2 شرکت WIMA در کنار ایزولاسیون اختصاصی PCB نیز به این مجموعه اضافه شده است تا خروجی نهایی آنچه باشد که حرفه‌ای‌ها آن را طلب می‌کنند.

مهم‌ترین تراشه‌ها و کنترلرها

قلب این مادربرد چیپست Z490 است و ابعادی معادل 25mm x 24mm دارد. این تراشه تنها چیپست از سری 400 است که به طور کامل از قابلیت اورکلاکینگ پشتیبانی می‌کند و TDP این تراشه نیز 6 وات است.

تراشه‌ی جدید I225-V اینتل با 2.5 برابر سرعت بیشتر نسبت به تراشه‌های رایج 1Gb برای این مادربرد در نظر گرفته شده است. این قطعه دارای توان مصرفی حدود 2w است و از مهم‌ترین خصوصیات آن می‌توان به کاهش بار پردازش شبکه بر روی پردازنده مرکزی (CPU) و افزایش محسوس توان عملیاتی پروتکل‌های TCP و UDP در این تراشه در مقایسه با تراشه‌های شبکه سایر تولید کنندگان اشاره کرد.

این مادربرد به ماژول شبکه بی‌سیم مدل AX201 که گواهی Wi-Fi 6 دارد و از دو باند 2.4 و 5GHz نیز پشتیبانی می‌کند، مجهز شده است. این ماژول قادر است حداکثر پهنای‌باند 2.4Gbps را در کنار رمزنگاری WPA3 فراهم آورد. این ماژول در کنار Wi-Fi یک Bluetooth نسخه 5.0 نیز همراه خود دارد که نسبت به نسخه قبلی خود تا 4 برابر بُرد بیشتر و دو برابر سرعت بالاتری ارائه می‌کند.

با توجه به وعده‌ی اینتل برای پشتیبانی از نسل چهارم استاندارد PCIe در پردازنده‌های نسل یازدهم خود، بسیاری از سازندگان مادربرد از جمله گیگابایت بسیاری از مادربردهای Z490 خود را از نظر تجهیزات سخت‌افزاری مورد نیاز به PCIe 4.0 مجهز کرده‌اند تا با عرضه پردازنده‌های جدید، تنها با آپدیت بایوس کاربر بتواند از نسل بعدی استاندارد PCIe برخوردار شود.

تراشه‌هایی که در تصویر مشاهده می‌کنید سوییچ‌های پهنای‌باند PCIe با پشتیبانی از استاندارد نسخه چهارم هستند و به همراه تراشه‌های درایور PCIe 4.0 که زیر خنک‌کننده اسلات M2 قرار دارند، پشتیبانی لازم برای تبدیل دو اسلات اول PCIe X16 این مادربرد را همراه با اسلات اول M2 (تعبیه شده زیر سوکت پردازنده) را به PCIe 4.0 فراهم می‌آورند.

BIOS و نرم‌افزارهای کاربردی
در این بخش به معرفی اجمالی بایوس و برخی از کاربردی‌ترین نرم‌افزارهای همراه این مادربرد می‌پردازیم.

AORUS UEFI BIOS

بایوس مادربردهای گیگابایت که در نسخه‌های اخیر خود با تغییرات زیادی رو‌به‌رو بوده، اکنون به یک بایوس کاربردی و دقیق مجهز شده است. بایوس UEFI این مادربرد در دو حالت EZ Mode و Advanced وجود دارد که در صفحه EZ Mode به صورت تصویری نمایی کلی از وضعیت سیستم در دسترس است و تنظیمات پایه‌ای مانند فعال کردن پروفایل XMP یا اولویت بندی درایوهای بوت با چند کلیک ماوس به راحتی انجام می‌شود.

در بخش Advanced به تنظیمات سیستم با جزئیات دقیق‌تری دسترسی خواهید داشت. در این بخش قادر خواهید بود به صورت پیشرفته ولتاژ بخش‌های مختلف را تغییر دهید و هر یک را اورکلاک کنید. صفحه مانیتورینگ مختصری نیز در گوشه سمت راست همواره تغییرات لحظه‌ای پردازنده، رم و ولتاژ‌ها را به شما یادآور می‌شود.

سایر بخش‌های بایوس این مادربرد را می‌توانید در آلبوم تصاویر زیر مشاهده کنید:

 

 

APP Center

برنامه‌های کاربردی شرکت گیگابایت تحت مجموعه‌ای به نام APP Center در دسترس هستند. با نصب هر اپلیکیشن آیکون آن، در پنجره این برنامه ظاهر می‌شود و می‌توانید هریک را فراخوانی کنید.

EasyTune
این برنامه مجموعه کاملی از تنظیمات اورکلاکینگ را برای مبتدی‌ها و حرفه‌ای ها فراهم آورده است. در این برنامه می‌توانید تغییرات زیادی را روی ولتاژ‌ها، فرکانس سوییچینگ و سایر محدودیت‌های کنترلر ولتاژ داشته باشید و فرکانس پردازنده را از طریق افزایش BCLK یا ضریب پردازنده تغییر دهید. همچنین از طریق این برنامه اورکلاک فرکانس و تایمینگ‌های حافظه رم و گرافیک داخلی پردازنده نیز در دسترس است. در آلبوم زیر می‌توانید تصاویری از بخش‌های مختلف این نرم‌افزار را مشاهده کنید:

 

 

RGB Fusion
نرم‌افزار مدیریت نورپردازی شرکت گیگابایت RGB Fusion نام دارد که می‌تواند نورپردازی روی مادربرد را در کنار نوارهای RGB متصل شده و سایر لوازم مجهز به نورپردازی را همگام‌سازی و مدیریت کند. در آلبوم زیر می‌توانید تصاویری از بخش‌های مختلف این نرم‌افزار را مشاهده کنید:

 

 

System Information Viewer
این نرم‌افزار یک برنامه جامع مانیتورینگ سخت‌افزار است. این برنامه علاوه بر نشان دادن مشخصات و خصوصیات هر قطعه، می‌تواند تغییرات ولتاژ یا دمای آن را ثبت و ضبط کند یا در صورت نیاز، با فراتر رفتن از محدودیت‌های تأیین شده توسط کاربر، اخطار دهد.

همچنین این نرم‌افزار می‌تواند مدیریت کاملی روی سرعت چرخش فن‌ها با توجه به دما داشته باشد که با اسکن فن‌ها و یافتن حداقل و حداکثر سرعت چرخش هر یک، ابزاری دقیق برای کنترل فن‌ها در اختیار کاربر می‌گذارد. در آلبوم زیر می‌توانید تصاویری از بخش‌های مختلف این نرم‌افزار را مشاهده کنید:

 

 

متد و سیستم تست
تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده‌ایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در تمامی پلتفرم‌ها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت XMP برای ماژول‌های حافظه فعال شده است. در تصاویر زیر می‌توانید از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم را ملاحظه کنید:

تست‌های مدیریت مصرف انرژی
در این بخش توان مصرفی کل سیستم را (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) توسط دستگاه وات متر دیجیتال در وضعیت با کارت گرافیک مجزا در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای تست PowerMAX) اندازه گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

اگرچه مصرف انرژی پردازنده 10700K نسبت به 10900K حدود 70 وات کمتر است، اما همچنان به عنوان یک پردازنده 8 هسته‌ای انرژی زیادی مصرف می‌کند. با تحلیل وضعیت انرژی در حالت Idle نیز می‌توان دید که مادربرد Z490 Aorus Ultra به عنوان یک مادربرد میان‌رده، به دلیل استفاده از کامپوننت‌های رده‌بالا مصرف انرژی بسیار خوبی دارد.

با توجه به جدید بودن پردازنده مورد بررسی، در نمودار زیر می‌توانید نتیجه آنالیز توان مصرفی پردازنده Core i7 10700K را در کاربری‌های مختلف مشاهده کنید:

با مقایسه این نمودار با نمودار مصرف

---

انرژی پردازنده 10900K می‌توان دید این پردازنده نیز به دلیل ساختار مشابه، در کاربری‌های روزمره مانند گشت و گذار در وب یا پخش ویدیو و حتی گیمینگ مصرف چندانی ندارد. اما با تحت استرس قرار گرفتن توسط دستورات AVX به سرعت تبدیل به یک پردازنده پر مصرف می‌شود.

تست‌های حرارتی
در این تست نیز حرارت متصاعد شده از داغ‌ترین نقطه هیت‌سینک‌ها و قطعات مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیت سینک چیپست Z490 را به‌وسیله ترمومتر مادون قرمز و حرارت هسته CPU را نیز به‌وسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (ا15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای تست PowerMAX) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

در تست‌های دما دو نکته قابل توجه وجود دارد. نکته اول اختلاف دمای 17 درجه‌ای دو پردازنده 10700K و 10900K است که با اختلاف تنها دو هسته‌ی پردازشی، پردازنده 10700K بسیار قابل کنترل‌ به نظر می‌رسد.

نکته دوم کارایی بسیار خوب مدار رگولاتور ولتاژ مادربرد و خنک‌کننده کارآمد آن است که در حالت Load کامل پردازنده و مصرف تقریبی 160 واتی آن، تنها 4 درجه افزایش یافته و در دفع گرما عالی عمل می‌کند.

تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرم‌افزار AIDA64
تست پهنای باند حافظه از جمله تست‌هایی است که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستم‌عامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، Bios هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژول‌های حافظه و State های مختلف مدیریت مصرف انرژی وابسته است.

اگر به تصویر گرفته شده از صفحه نرم‌افزار AIDA64 توجه کنید، مقابل North Bridge Clock عدد 3500MHz درج شده است. این عدد همان فرکانس Cache است که به صورت پیش‌فرض برای پردازنده 10700K باید عدد 4300MHz می‌بود. این در حالیست که پس از بررسی در بایوس مادربرد که در آلبوم تصاویر بایوس نیز یافت می‌شود، در مقابل Ring Ratio که همان ضریب فرکانس Cache است عدد 43 وارد شده است. با احتمال اینکه شاید باگ یا مشکلی در این تنظیمات پیش‌فرض رخ داده است به صورت دستی این عدد را دوباره روی 43 تنظیم کردیم و مجدد تست Aida64 را اجرا کردیم که تغییری حاصل نشد.

اگرچه عدد خوانده شده از این نرم‌افزار همیشه دقیق نیست، اما با مشاهده تصویر بخش Memory نرم‌افزار CPUZ و اعداد بدست آمده از سرعت خواندن و نوشتن Cache نرم‌افزار Aida64 می‌توان تأیید کرد که مشکلی در زمینه فرکانس یا سرعت خواندن/نوشتن روی Cache پردازنده وجود دارد که می‌تواند دلایل مختلفی از جمله باگ بایوس برای اعمال فرکانس مناسب تا خصوصیات طراحی سوکت پردازنده داشته باشد.

نکته: لازم به ذکر است که برای منصفانه بودن مقایسه مادربردهای مختلف، شهر ‌سخت‌افزار به هیچ وجه نتایجی را که پارامترهای پردازنده خارج از حالت Default مادربرد و به صورت دستی تغییر کرده باشند را در نمودارها لحاظ نخواهد کرد و کلیه مراحل بالا  تنها برای عیب‌یابی و یافتن دلیل نتیجه غیرعادی در تست مذکور انجام شده است.

تست‌های CPU-Z
یکی از معروفترین نرم‌افزارهای نشان دهنده مشخصات سخت‌افزار در سال‌های اخیر، به یک ماژول بنچمارک بر اساس پردازش‌های تک و چند رشته‌ای نیز مجهز ‌است. تست این نرم‌افزار که بر اساس دستورات SSE2 پایه ریزی شده است می‌تواند معیار مناسبی از عملکرد پردازنده در پردازش‌های تک و چند رشته‌ای ارائه دهد.

تست‌های 3DMARK 13
سری نرم‌افزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. 3DMARK 11 آخرین نسخه از نرم‌افزارهای تست و محک کارت‌های گرافیک کمپانی FutureMark هست. تست‌های این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 11 بوده و از آخرین ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی می‌کند. توجه داشته باشید که برای اجرای این تست نیاز به یک کارت گرافیک با قابلیت پشتیبانی از DirectX 11 و سیستم عامل Windows 7 یا Windows Vista SP2 دارید.

شاید منحصر به فردترین ویژگی نتایج تست‌های این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU هست که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند. این امر کمک می‌کند تا بر روی پلتفرم‌های مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. در نتیجه مقایسه بین مدل‌های مختلف کارت‌های گرافیک حتی در پلتفرم‌های مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام می‌شود.

جایگاه این پردازنده در تست‌های بالا تقریباً قابل انتظار بود. تست‌های 3DMark بهترین قدرت پردازشی را تا 10 هسته‌ی پردازشی ارائه می‌کنند که پردازنده 10700K با داشتن 8 هسته، با وجود فرکانس بالاتر در جایگاهی پایین‌تر از 3900XT قرار می‌گیرد.

تست Cinebench R20
ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی هست که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانمایی‌های 3 بعدی استفاده می‌شود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر به کار گرفته می‌شود.

تست‌های مرورگر وب
بدون شک بخش زیادی از ما زمان زیادی را در روز صرف گشت و گذار در وبسایت‌های مختلف می‌کنیم. در این میان وب‌سایت‌هایی هستند که با توجه به نوع طراحی و محتوایشان می‌تواند خروجی داده‌های یک نرم‌افزار بوده و از محتوای پیچیده‌ی کد‌های اسکریپت یا شبیه‌سازی‌های گرافیکی و … برخوردار باشند.

در این بخش تست‌های JetStream2 که مجموعه‌ای از کتابخانه‌های مختلف کدهای JavaScript است و تست CanvasMark که بر اساس شبیه سازی دو بعدی و سه بعدی از کد‌های HTML5 طراحی شده را روی مرورگر Google Chrome مورد تست و بررسی قرار دادیم.

تست‌های PCMARK 10
در این سری نرم‌افزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تست‌های Single-thread و Multi-thread مانند نمایش و ویرایش عکس‌های دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابه‌جایی اطلاعات بین تجهیزهای مختلف، شبیه سازی نرم‌افزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و … محک زده می‌شود. با توجه به هم‌پوشانی برخی از تست‌های این نرم‌افزار با سایر تست‌های کارایی انجام شده، تنها به امتیازات حاصل از سه بخش کار با اکسل، ویرایش عکس و ویرایش ویدیو بسنده کردیم.

اگرچه در تست پهنای‌باند حافظه اعداد کمتر از حد انتظاری را شاهد بودیم، اما در سایر تست‌های کارایی، نتایج بدست آمده کاملا قابل قبول و متانسب با جایگاه این پردازنده به نظر می‌رسد.

تست‌های SPECviewperf
این نرم‌افزار تست بسیار معروفی برای شبیه‌سازی محیط نرم‌افزارهای مهندسی و طراحی حرفه‌ای مانند 3DsMAX است که بر اساس اجرای صحنه‌های از پیش تعیین شده فعالیت کاربر در این نرم‌افزارها را شبیه‌سازی و بر اساس سرعت اجرا و مدت زمان پاسخگویی سیستم، به آن امتیاز می‌دهد.

معیار اصلی این نرم‌افزار سنجش سرعت کار در محیط نرم‌افزار است و نه سرعت رندر یا پردازش نهایی که با توجه به بهینه نبودن محیط Viewport بیشتر نرم‌افزارهای مدل سازی، می‌تواند معیار مناسبی از عملکرد سیستم در نرم‌افزارهای طراحی و مهندسی ارائه دهد. با توجه به فراگیرتر بودن نرم‌افزارهای 3DsMAX، CATIA و SolidWorks میان کاربران تنها به تست این سه نرم‌افزار در رزولوشن 4K اکتفا کردیم.

Viewport و بیشتر نرم‌افزارهای طراحی و مهندسی تنها از یک رشته پردازشی استفاده می‌کنند که این وضعیت در نرم‌افزارهای شرکت AutoDesk بیشتر از سایر نرم‌افزارهاست و با توجه به شرایط، پردازنده 10700K نیز به دلیل داشتن فرکانس تک هسته‌ای بالا، کارایی بهتری نسبت به پردازنده 3900XT از خود نشان می‌دهد.

تست‌ Video Transcoding توسط Handbrake
این نرم افزار یکی از بهترین و معتبرترین تست‌های سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایل‌های ویدئویی به فرمت‌های مختلف به شمار می‌رود. پشتیبانی از مدرن‌ترین تکنولوژی‌ها و پربازده‌ترین الگوریتم‌ها جهت تبدیل قابل‌های ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیت‌ترین حالت ممکن از مهم‌ترین ویژگی‌های این نرم افزار محسوب می‌شود.

در نرم افزار Handbrake از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 1.2GB به استاندارد ویدئویی از پیش تعریف شده با رزولوشن 1920×1080  استفاده شده است. در این تست زمان انجام پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تست‌ها داشته است.

این نرم‌افزار به خوبی از تمام هسته‌ها و رشته‌های پردازشی استفاده می‌کند و همانطور که از نتایج بر می‌آید کارایی 10700K پس از دو پردازنده‌ی 12 و 10 هسته‌ای قرار می‌گیرد.

تست‌های Zip/Unzip با 7-Zip
فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردی‌ترین و در عین حال معمول‌ترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروف‌ترین و شناخته شده ترین نرم‌افزارهای این امر 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فناوری‌های سخت‌افزاری بروز نگاه می‌دارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل می‌باشد که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودار زیر درج شده است.

تست‌ رندرینگ با Blender
نرم‌افزار Blender به دلیل کارایی فوق‌العاده موتور رندرهای داخلی از جمله Cycles و استفاده بهینه از توانایی پردازنده‌های گرافیکی در سرعت بخشیدن به فرآیند رندر صحنه‌های دو بعدی و انمیشن مشهور شده است. این نرم‌افزار همچنین به دلیل داشتن رابط کاربری ساده و پرسرعت برای مدل‌سازی و طراحی، به یک مجموعه کاربردی و پرطرفدار برای بازی‌سازان و انیمیشن سازان تبدیل شده است. به کمک موتور رندر Cycles یک صحنه از پیش طراحی شده، با اندازه‌گیری زمان مورد نیاز برای رندر کامل این صحنه توسط پردازنده، به تست و مقایسه قدرت پردازشی پردازنده‌های مختلف می‌پردازیم.

تست‌ رندرینگ با V-Ray
موتور رندر V-Ray بنام ترین موتور رندر میان طراحان به حساب می‌آید. این موتور رندر که از انبوهی از نرم‌افزارهای مشهور مدل‌سازی چون مجموعه AutoDesk و Cinema4D و… پشتیبانی می‌کند، می‌تواند صحنه‌های طراحی شده را به کمک پردازش Biased و UnBiased Raytracing به تصاویر تقریباً واقعی تبدیل کند. به تازگی نرم‌افزاری اختصاصی از سوی Chaos Group سازنده این موتور رندر، برای تست کارایی CPU و GPU عرضه شده است که به کمک اندازه‌گیری مسیرهای نورانی در مدت یک دقیقه مقیاسی برای اندازه‌گیری توان سخت‌افزار ارائه می‌کند.

تست‌های رندرینگ نیز از دیگر پردازش‌هایی هستند که به خوبی از تمام رشته‌های پردازشی استفاده می‌کنند و در تمامی تست‌های رندرینگ بالا، امتیاز بدست آمده ارتباط مستقیمی با تعداد هسته‌های پردازنده داشته است.

تست  Start-Up Time
یکی از اطلاعات مفید و کاربردی که در مورد وضعیت عمومی یک سیستم می‌توان داد، مدت زمان مورد نیاز برای بوت سیستم و بارگذاری ویندوز و آماده به کار بودن آن است. در نتیجه این تست المان‌هایی مانند سرعت سلف تست بایوس، سرعت خواندن، پردازش و بارگذاری ویندوز و نرم‌افزارهای اولیه توسط سخت‌افزار دخیل هستند. در این بخش زمان مورد نیاز از لحظه فشار دادن کلید “روشن” روی کیس در حالت Cold Boot تا لحظه ورود به ویندوز را اندازه‌گیری شده است.

قابلیت‌های محدودتر یک مادربرد میان‌رده، فرآیند Self-test بایوس را نیز کوتاه‌تر می‌کند. ضمن اینکه به صورت پیش‌فرض این مادربرد زمان بسیار کمی را برای صفحه بوت و ورود کاربر به بایوس در اختیارتان قرار می‌دهد.

تست بازی Shadow of the Tomb Raider
ماژول بسیار کامل و دقیق بنچمارک این بازی به ما اجازه می‌دهد تا کارآیی پردازنده و کارت گرافیک را به صورت مجزا یا ترکیبی مورد بررسی قرار دهیم. با توجه به محدودیت توانایی کارت گرافیک GTX 1080 مورد استفاده در تست‌بد، سعی کردیم تأثیر محدودیت کارت گرافیک را در این تست به حداقل برسانیم و تنها نتایج فریم‌های رندر شده توسط پردازنده را در نمودار قرار دهیم.

تست‌ بازی Horizon Zero Dawn
این بازی یکی از عناوین جدید مبتنی بر DirectX12 است که در سبک نقش آفرینی و جهان باز است. این بازی که ابتدا برای کنسول پلی‌استیشن4 عرضه شد، پس از چند سال پا به دنیای PC نیز گذاشت تا گرافیک خیره‌کننده و روند داستانی بازی برای گیمرهای غیر کنسول نیز قابل تجربه باشد. این بازی نیز به یک ماژول کامل بنچمارک گیری مجهز است که می‌تواند علاوه بر اندازه‌گیری فریم‌های تولید شده توسط پردازنده و کارت گرافیک به صورت مجزا، بر اساس کارایی کلی سیستم و ترکیبی به آنها امتیاز دهد که می‌تواند با توجه به محدود بودن توان کارت گرافیک GTX 1080 در بازی‌های جدید معیار مناسبی از مقایسه سیستم‌های مختلف ارائه دهد.

تست‌ بازی Civilization VI
این بازی در آخرین بسته الحاقی خود که Gathering Storm نام دارد، به یک ماژول پیشرفته و سنگین تست و بنچمارک سخت‌افزار مجهز شده است. تست هوش مصنوعی این بازی با قرار دادن 16 نژاد مختلف و شبیه سازی حرکات هر نژاد در 5 نوبت متوسط زمان مورد نیاز برای پردازش هر نوبت را اندازه‌گیری می‌کند و با توجه به پردازش‌های گرافیکی، استفاده زیاد از حجم رم و توان پردازشی CPU، سنجش دقیقی از توان کلی سیستم در اجرای بازی‌های پردازنده محور ارائه می‌کند.

در تست‌های بازی همانطور که مشاهده کردید کارایی پردازنده 10700K روی مادربرد گیگابایت Z490 Aorus Ultra بسیار نزدیک به پردازنده گران‌تر 10900K بود. به همین دلیل است که این پردازنده با قیمتی بسیار کمتر از 10900K یکی از بهترین پردازنده‌های گیمینگ به حساب می‌آید.

تست‌های گرافیک پردازنده (iGP)
این مادربرد با داشتن خروجی HDMI می‌تواند از گرافیک داخلی پردازنده نیز بهره‌برداری کند که برای اندازه‌گیری توان آن از دو تست Night Raid نرم‌افزار 3DMark و ماژول بنچمارک بازی StarControl استفاده کردیم.

همانطور که از نتایج مشخص است گرافیک مجتمع این پردازنده یعنی Intel UHD 630 توانایی چندانی در اجرای بازی ندارد و بیشتر به عنوان یک گزینه پشتیبان برای مواقع ضروری یا عیب یابی در کنار شتاب دادن به فعالیت‌های مرتبط با QuickSync کاربرد دارد.

تست‌های Overclocking
در این بخش سعی خواهیم کرد با توجه به پتانسیل‌های موجود از نظر دما و قابلیت‌های اورکلاکینگ پلتفرمِ مورد بررسی به فرکانس یا کارایی بالاتری که بتواند توسط کاربر قابل دستیابی و همچنین کاربردی باشد، برسیم. با این توضیح با افزایش ولتاژ در بایوس به مقدار 1.36v و قرار دادن LLC روی Level 4 تلاش کردیم تا ضریب پردازنده را برای تمامی هسته‌ها به 5.0GHz افزایش دهیم.

همانطور که در تست پایداری مشاهده می‌کنید دمای پردازنده به غیر از پرش‌های لحظه‌ای به بالای 90 درجه، به صورت پیوسته در محدوده 80 تا 85 درجه قرار دارد که یک اورکلاک کاربردی برای استفاده روزانه با توجه به ولتاژ اعمال شده و دمای پردازنده است. در این فرکانس برخی تست‌های کارایی را دوباره تکرار کردیم که نتایج به شرح زیر است:

با افزایش فرکانس پردازنده کارایی این پردازنده در گیمینگ بیش از پیش به پردازنده گران قیمت 10900K نزدیک شده است و همچنین کارایی این پردازنده را در سایر تست‌های چند رشته‌ای در حدود 8% ارتقا داده است. البته این مقدار اورکلاک توان مصرفی پردازنده را نیز بین 30 تا 50 وات بسته به نوع تست افزایش داده است.

این پایان ماجرا نبود و پس از بازگرداندن پردازنده به حالت پیش‌فرض به سراغ اورکلاک رم‌ها رفتیم. برای اورکلاک رم‌ها نیز کاربردی بودن را مد نظر قرار دادیم و تنها با افزایش ولتاژ VDDR به مقدار 1.45v و تنظیم تایمینگ‌های پایه روی 580-38-16-16-16 به فرکانس 4100MHz دست پیدا کردیم که در این فرکانس شاهد کاهش تأخیر، افزایش پهنای‌باند و کارایی بودیم.

با وجود بازگشت فرکانس Cache به مقدار پیش‌فرض 4300MHz اما همچنان سرعت خواند و نوشتن روی Cache پردازنده کمتر از حد انتظار است. با این حال تست‌های کارایی را روی فرکانس 4100MHz دوباره تکرار کردیم:

مادربرد Z490 Aorus Ultra با بایوس جدید خود، در اورکلاک حافظه‌های رم بسیار دقیق و سریع عمل کرد و نشان داد که در صورت استفاده از ماژول‌های بهتر قادر است به فرکانس‌های بالای حافظه‌های رم (همانطور که در مشخصات آن به عدد 5000MHz اشاره شده است) دست‌ یابد. با وجود این، نداشتن کلیدی برای Reset کردن CMOS یا تنظیمات بایوس، مراحل اورکلاک که نیاز به آزمون تایمینگ‌های مختلف داشت را کمی وقت‌گیر می‌کرد.

جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار
جمع‌بندی این بررسی را نیز با توجه به جدید بودن تست پردازنده Core i7 10700K به دو بخش تقسیم می‌کنیم. بخش اول مربوط به پردازنده 10700K است که از نسل دهم پردازنده‌های اینتل است و به عنوان یک پردازنده رده‌بالا طبقه‌بندی می‌شود. این پردازنده با داشتن 8 هسته و 16 رشته پردازشی در کنار قیمت 380 دلاری خود یک پردازنده عالی و خوش قیمت برای گیمینگ و سایر کاربری‌های عمومی مانند ادیت ‌عکس، کار با نرم‌افزارهای مهندسی و رندرینگ و… است.

همچنین این پردازنده نسبت به 10900K پتانسیل بسیار بهتری برای اورکلاک دارد که با توجه به فاکتور قیمت، آن را به یک گزینه بی‌رقیب در کلاس خود مبدل می‌کند.

در بخش دوم به سراغ مادربرد مورد بررسی یعنی Z490 Aorus Ultra از گیگابایت می‌رویم. این مادربرد با طراحی هوشمندانه در کنار نورپردازی زیبا توانسته است همچون مادربرد‌های رده‌بالا، خوش بدرخشد. در کنار این طراحی زیبا، به کارایی نیز توجه ویژه‌ای شده است؛ مانند هیت‌سینک‌های حافظه‌های M2 یا مدار رگولاتور ولتاژ که علاوه بر ظاهری زیبا، کارایی بسیار خوبی نیز از خود نشان دادند. بدی ترتیب، ترکیبی بهینه از نورپردازی، کارایی و خنک‌کنندگی مناسب، گزینه‌ای است که می‌تواند دلخواه بسیاری از گیمرها باشد.

همچنین برخورداری از ماژول‌های شبکه سیمی و بی‌سیم بروز و پرسرعت نیز از دیگر امکانات خوب این مادربرد به حساب می‌آید. قابلیتی که بیش از پیش این مادربرد را برای ما ارزشمند کرد، داشتن سِوِن سِگمنت دیباگر بود که در مادربردهای میان‌رده چندان مرسوم نیست، اما وجود آن پروسه عیب‌یابی و اورکلاک را بسیار آسان می‌کند. با این حال، نبود کلید Clear CMOS به جای جامپر، کمی از این شیرینی می‌کاهد.

تغییرات کاربردی گیگابایت در بایوس مادربردهای جدید، این محصول را با توجه به مدار رگولاتور ولتاژ و خنک‌کننده بسیار خوب آن، به یک غول اورکلاکینگ نیز بدل کرده است. در واقع در تمام مدت تست و آزمون پروفایل‌های مختلف اورکلاکینگ، هیچگاه کمبود یا محدودیتی از سوی مادربرد احساس نکردیم و تنها عامل محدودکننده ماژول‌های رم یا خود پردازنده بودند.

نکات مثبت:

• طراحی زیبا و کارآمد
• پتانسیل بالای اورکلاکینگ
• شبکه سیمی و بی‌سیم پرسرعت
• پشتیبانی از نسل جدید PCIe 4.0 پردازنده‌های اینتل

نکات منفی:

• نداشتن کلید ClearCMOS یا SafeBoot